Roszczenie za źle wykonane dzieło: Jak odzyskać pieniądze? Poradnik 2024

Roszczenie o naprawienie szkody przysługuje w momencie, gdy zlecone dzieło nie zostanie wykonane lub zostanie wykonane w sposób nieprawidłowy. Ile czasu ma zlecający na wystąpienie z roszczeniem o naprawienie szkody? Sprawdź w artykule!

Umowa o Dzieło a Odpowiedzialność Wykonawcy

Umowa o dzieło, regulowana przez przepisy Kodeksu cywilnego, jest popularną formą współpracy, szczególnie w projektach o określonym rezultacie. Jednak co się dzieje, gdy wykonawca nie wywiąże się z umowy należycie? Jakie roszczenia przysługują zamawiającemu w przypadku wadliwego dzieła lub jego niewykonania? Zastanawiasz się, jakie kroki podjąć, gdy Twoje zlecenie zostało spartaczone? Ten artykuł to Twój przewodnik.

Podstawy Prawne Odpowiedzialności Wykonawcy

Odpowiedzialność wykonawcy umowy o dzieło reguluje przede wszystkim art. 637 Kodeksu cywilnego (k.c.), dotyczący rękojmi za wady dzieła. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia w wyznaczonym terminie. Jeżeli wady są istotne lub niemożliwe do usunięcia, zamawiający może odstąpić od umowy lub żądać obniżenia wynagrodzenia.

Ponadto, w przypadku nienależytego wykonania umowy, zamawiający może dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 471 k.c. Oznacza to, że jeśli w wyniku wadliwego wykonania dzieła zamawiający poniósł szkodę, może domagać się jej naprawienia.

Rodzaje Roszczeń Przysługujących Zamawiającemu

W przypadku nienależytego wykonania umowy o dzieło, zamawiający ma do dyspozycji kilka rodzajów roszczeń. Wybór odpowiedniego roszczenia zależy od charakteru wady, jej istotności oraz od tego, czy wada jest usuwalna.

• Żądanie usunięcia wady: Jest to podstawowe roszczenie, które przysługuje zamawiającemu w przypadku stwierdzenia wad dzieła. Wykonawca jest zobowiązany do usunięcia wad w wyznaczonym terminie.
• Obniżenie wynagrodzenia: Jeżeli wady są nieistotne lub usunięcie ich jest niemożliwe, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku.
• Odstąpienie od umowy: W przypadku wad istotnych, które czynią dzieło niezdatnym do użytku zgodnie z przeznaczeniem, zamawiający ma prawo odstąpić od umowy. Odstąpienie od umowy oznacza, że strony muszą zwrócić sobie wzajemnie to, co świadczyły.
• Roszczenie odszkodowawcze: Niezależnie od powyższych roszczeń, zamawiający może dochodzić odszkodowania za szkodę poniesioną w wyniku nienależytego wykonania umowy.

Kiedy Można Wystąpić z Roszczeniem? Terminy Przedawnienia

Kluczową kwestią jest termin, w jakim zamawiający może wystąpić z roszczeniami z tytułu wad dzieła. Terminy te są ograniczone i warto mieć je na uwadze, aby nie stracić możliwości dochodzenia swoich praw.

Rękojmia za Wady – Terminy

Zgodnie z art. 638 k.c., do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Oznacza to, że terminy związane z rękojmią są takie same jak w przypadku sprzedaży.

• Termin na zgłoszenie wady: Zamawiający powinien zgłosić wadę wykonawcy niezwłocznie po jej wykryciu. Opóźnienie w zgłoszeniu wady może skutkować utratą uprawnień z tytułu rękojmi.
• Termin przedawnienia roszczeń z tytułu rękojmi: Roszczenia z tytułu rękojmi za wady dzieła przedawniają się z upływem roku od dnia oddania dzieła. Jednakże, jeśli wykonawca wadę podstępnie zataił, termin przedawnienia wynosi trzy lata.

Roszczenie Odszkodowawcze – Terminy

Roszczenie odszkodowawcze z tytułu nienależytego wykonania umowy przedawnia się na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 118 k.c. Oznacza to, że termin przedawnienia wynosi:

• 6 lat – dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
• 3 lata – dla roszczeń wynikających z czynu niedozwolonego (jeśli nienależyte wykonanie stanowiło czyn niedozwolony).

Początek biegu terminu przedawnienia roszczenia odszkodowawczego liczy się od dnia, w którym zamawiający dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia.

Jak Dochodzić Roszczeń Krok po Kroku?

Proces dochodzenia roszczeń z tytułu nienależytego wykonania umowy o dzieło może być skomplikowany, ale przestrzeganie poniższych kroków zwiększa szanse na sukces.

1. Zgłoszenie wady wykonawcy: Niezwłocznie po wykryciu wady należy poinformować o niej wykonawcę. Zgłoszenie powinno być dokonane na piśmie (np. listem poleconym) i zawierać dokładny opis wady oraz żądanie jej usunięcia w wyznaczonym terminie.
2. Dokumentacja wady: Należy dokładnie udokumentować wadę (np. poprzez zdjęcia, ekspertyzy techniczne). Dokumentacja ta będzie stanowić dowód w ewentualnym postępowaniu sądowym.
3. Negocjacje z wykonawcą: Warto podjąć próbę polubownego rozwiązania sporu z wykonawcą. Negocjacje mogą doprowadzić do zawarcia ugody, która będzie korzystna dla obu stron.
4. Wezwanie do zapłaty: Jeśli negocjacje nie przyniosą rezultatu, należy wezwać wykonawcę do zapłaty odszkodowania lub obniżenia wynagrodzenia. Wezwanie powinno być sporządzone na piśmie i zawierać konkretną kwotę roszczenia oraz termin zapłaty.
5. Pozew do sądu: Jeśli wykonawca nie spełni wezwania do zapłaty, pozostaje skierowanie sprawy do sądu. Pozew powinien być sporządzony przez profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcę prawnego) i zawierać wszystkie niezbędne dowody.

Przykłady z Życia: Kiedy Roszczenie Jest Uzasadnione?

• Firma X zamówiła projekt strony internetowej. Wykonawca dostarczył stronę z licznymi błędami technicznymi i niekompletną funkcjonalnością. Firma X ma prawo żądać usunięcia wad lub obniżenia wynagrodzenia. Jeśli wady są istotne, może odstąpić od umowy i żądać zwrotu zapłaconego wynagrodzenia oraz odszkodowania za poniesione straty (np. utracone zyski).
• Przedsiębiorca z branży Y zlecił wykonanie mebli na wymiar. Meble zostały wykonane z materiałów niższej jakości niż uzgodniono, a ich wymiary odbiegają od projektu. Przedsiębiorca ma prawo żądać wymiany mebli na zgodne z umową lub obniżenia wynagrodzenia. Dodatkowo, może dochodzić odszkodowania, jeśli w wyniku wadliwego wykonania mebli poniósł straty.

Najczęściej Popełniane Błędy

• Opóźnienie w zgłoszeniu wady: Zbyt późne zgłoszenie wady może skutkować utratą uprawnień z tytułu rękojmi.
• Brak dokumentacji wady: Brak dowodów na istnienie wady utrudnia dochodzenie roszczeń.
• Brak wezwania do zapłaty: Przed skierowaniem sprawy do sądu należy wezwać wykonawcę do zapłaty.
• Przedawnienie roszczenia: Należy pamiętać o terminach przedawnienia roszczeń.

Praktyczna Checklista dla Przedsiębiorcy

1. Sprawdź, czy dzieło ma wady.
2. Zgłoś wadę wykonawcy na piśmie.
3. Udokumentuj wadę (zdjęcia, ekspertyzy).
4. Spróbuj negocjować z wykonawcą.
5. Wezwij wykonawcę do zapłaty.
6. W razie potrzeby, skonsultuj się z prawnikiem i skieruj sprawę do sądu.
7. Pamiętaj o terminach przedawnienia.

Na co Zwrócić Szczególną Uwagę?

Zwróć szczególną uwagę na dokładne określenie przedmiotu umowy o dzieło oraz kryteriów jego jakości. Im bardziej precyzyjna umowa, tym łatwiej jest wykazać nienależyte wykonanie. Zadbaj o to, aby umowa zawierała zapisy dotyczące odpowiedzialności wykonawcy za wady dzieła oraz terminów ich usunięcia. Warto również rozważyć zawarcie w umowie klauzuli arbitrażowej, która umożliwi szybsze i tańsze rozstrzygnięcie ewentualnych sporów.

Pamiętaj, że niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady prawnej. W celu uzyskania wiążącej interpretacji przepisów, skonsultuj się z profesjonalnym doradcą prawnym lub podatkowym.